Aile veya birey için olsun ev satın almak konut projelerinin sayısının her geçen gün artmasıyla akıllarda da soru işaretlerine neden oluyor.
Re/Max Türkiye Pazarlama ve Operasyon Direktörü Gökhan Karahan da bu konuda uyarıyor ve daha sonra yaşanabilecek mutsuzluklara neden olmaması için ev alırken önem verilen kriterlerin bir liste haline getirilmesi ve beklentilere yanıt verebilecek konut projelerine odaklanılması gerektiğini söylüyor.Doğru konutu bulmak için ev alırken nelere dikkat edilmesi gereken kriterleri ise tüketiciler için sıraladı.
İşte ev alırken dikkat edilmesi gereken 10 önemli kriter:
1. İhtiyaçların belirlenmesi: Kişisel ihtiyaç ve tercihler doğru belirlenmeli. Belirlediğiniz konutu yaşamak mı yoksa yatırım amaçlı mı satın alacaksınız? Yaşamayı düşünüyorsanız, sosyal yaşam beklentisi, işyerine olan uzaklık ve ulaşım olanakları ve bununla birlikte yakında bir okul olması ve diğer aile bireylerinin merkeze ulaşımları seçiminizde ilk kriter olmalı. Yatırım amaçlı ise, şehir dışı projeler merkezdekilere kıyasla daha avantajlı olacaktır.
2. Fırsatlar: Konutu yatırım amacıyla satın alıyorsanız, hedefiniz ‘düşük maliyet, yüksek getiri’ olmalı. Bu anlamda da ilginizi gelişen ve fırsat olabilecek bölgelere kaydırmalısınız. Bu da seçiminizde konutun özelliklerine ilave olarak hastane, havaalanı, metro ve üniversite gibi bölgeye değer katması planlanan yatırımları da araştırmanız anlamına gelir.
3. Örnek daire: Örnek daire dekorasyonu, hayal gücünüzü maksimumda tutmak ve evin optimum kullanım özelliklerini göstermek amaçlıdır. Konut satın alırken, onu demo mobilyalarla almadığınızı unutmayın. Ayrıca seçiminizi brüt metrekareye göre değil, net alana göre belirleyin. İnşaat firmasını araştırılmalı ve proje ile birlikte sunulan imkanları da detaylı incelemelisiniz.
4. Kira bedellerini karşılaştırın: Seçim yaptığınız konutu, etrafındaki dairelerle kıyaslayın; satış fiyatı ve kira bedeli olarak. Evlerin satış fiyatlarını karşılaştırırken kira bedellerini baz alın. Konutun kendini kaç yılda amorti edeceğini, satış bedelini kiraya bölerek kabaca hesaplayabilirsiniz. Kıyaslamayı buna göre yapabilirsiniz.
5. Altyapı: İnşaat firmasının tecrübe ve mali yapısı konutun kalitesi, altyapı güvenirliği ve zamanında teslimi için önemlidir. Bilindik ve güvenilir inşaat firmaları arasından bir seçim yapmak bu kriter için çok vakit harcamamanızı sağlar. Yeni bir proje yerine eski bir yapıdan bir seçim yapıyorsanız, mutlaka bir uzmandan destek alınmalı. Deprem yönetmeliğine uygunluğu, yalıtımı olup olmadığı sorgulanmalı.
6. Konutta oturan var mı?: Satın almayı planladığınız dairede, ev sahibi yaşıyorsa daireyi ne kadar süre sonra boşaltacağını ve kiracı varsa da sözleşmesinin bitiş zamanını öğrenin. Karar verirken bunların da bir kriterleriniz arasında olması sonradan yaşayabileceğiniz sıkıntıların önüne geçecektir.
7. Tapu: Satın almak istediğiniz evi buldunuz. İlk olarak tapunuzun durumunu araştırın. Gayrimenkulün arsa payı ve hisse miktarını öğrenin, söz konusu dairenin tapuda aynı daire olup olmadığını sorgulayın. Ayrıca tapu üzerinde vergi borcu, haciz, şerh, ipotek ve icra gibi işlemlerin olup olmadığını araştırın. Kredi kullanarak projeden konut alıyorsanız, tapu daha da önemlidir. Karar öncesi ilgili tapu dairesinden kesin bir bilgi edinin. Konut tapuları ortak, kat irtifaklı ve kat mülkiyetli olmak üzere üç çeşittir. Kat mülkiyetli tapu, satışı kolaylaştırdığı için daha avantajlı olabilir. Bankaların kat irtifakı, kat mülkiyeti olmayan, hisseli ya da üzerinde ipotek bulunan konutları teminat olarak kabul etmediklerini ve kredi işlemi yapmadıklarını unutmayın.
8. Mortgage için: Müşterisi olduğunuz banka/bankalardan konut kredisi almanız daha kolay olacaktır. Bu sebeple araştırmaya müşterisi olduğunuz bankadan başlayın. Satın almadan önce peşin ödenecek ve kredi alınacak miktarları önceden belirleyin. Bankalara ön başvuru yaparak alabileceğiniz miktarları önceden belirlemek de akıllıca olacaktır. Planlanan ve alınabilen kredi tutarları farklı olabilir. Ayrıca, bankaların kredi miktarını belirlemeden önce değer belirlemek için eksper incelemesi yaptırdığını unutmayın. Bankanın belirlediği kredi bedelinin belirli bir yüzdesini de peşin olarak ödemeniz gerektiği önemli bir detaydır. Faiz oranları, kredi masrafları ve bankaya ödenecek toplam tutarı detaylı inceleyin ve kıyaslamalar yapın. Sonuçta ödeyeceğiniz kredi miktarı, konutun fiyatından daha dikkat gerektirir. Konut kredisi ile satın almalarda, kredi taksitlerinizin uzun vadeli kredilerde aylık gelirinizin yüzde 30’unu geçmemesine dikkat ederseniz, ödeme sürecini rahatça geçirebilirsiniz.
9. Sigorta: Kredi alırken, bankaların size karşı sorumlulukları olduğunu bilin ve haklarınızı isteyin. İnceleyebilmeniz için bunların, Tüketicinin Korunması Kanunu’nda yer aldığını belirtmeliyiz. Proje halindeyken satın alacağınız konuta finansman ararken, önceliği inşaat firmalarının anlaşma yaptığı bankalara vermeniz uygun olur. Böylece dairenin zamanında teslim edilmemesi, beklenenden farklı olması gibi durumlarla karşılaşmazsınız. Konut kredisinde sadece zorunlu deprem sigortası mecburidir. Bankalar, ayrıca size hayat ya da konut sigortası gibi ek sigortalar da sunabilir. Bunları, ekstra maliyet olarak değil, bir güvence olarak değerlendirmenizi öneririz. Bu sayede hem daha güvenli kredi geri ödeme süreci hem de konuta ilave tedbirler almış olursunuz.
10. Sözleşme: Projeden henüz tamamlanmamış bir konut satın alıyorsanız, sözleşmeyi bir uzmana inceletin. İstediğiniz tüm koşulların sağlandığından emin olun. Neyin altına imza atacağınızın farkında olun.