Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın inşaat sektörüne kayan sanayi yatırımlarına yönelik getirdiği eleştirilerin ardından konu sanayiler ve müteahhitler arasında tartışılmaya devam ediyor.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre, müteahhitler inşaat yatırımların sanayinin gelişmesine engel olmadığına işaret ederken, sanayi temsilcileri sanayicilerin inşaat sektörüne kaymasında imalat sanayisindeki üretim maliyetlerinin etkili olduğu vurgulanıyor. Konuyla ilgili değerlendirme yapan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, 2 milyon kişiye istihdam sağlayan, ekonomide yüzde 30’luk paya sahip, yurtdışı müteahhitli hizmetiyle ülkeye döviz girdisi sağlayan inşaat sektöründeki yatırımların sanayi gelişiminin önünde bir engel olmadığına dikkat çekerken, sanayi yatırımlarının da mutlaka teşvik edilmesi gerektiğine işaret ediyor.
Deprem bölgesi olan Türkiye’de konut ihtiyacının uzun yıllar süreceğini belirten Yenigün, gayrimenkul yatırımlarında rantı artıran durumlar olduğu gibi, hayati önem taşıyan kentsel dönüşümün bina bazlı ve rant odaklı olarak ele alınmaması gerektiğini söylüyor.
Yenigün, Türkiye’de bilinen yaklaşık 280 bin müteahhide karşılık, TMB üyesi 141 müteahhit firmanın, yurt içindeki işlerin yüzde 70’ini, yurt dışındaki işlerinin ise yüzde 90’dan fazlasını gerçekleştirdiğini söylüyor. Türkiye’de mesleki itibarı zedeleyen, profesyonel müteahhitleri rencide eden denetimsizliğe son verilmesi gerektiğini belirten Yenigün, müteahhitlerin yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, teknik ve finansal kapasitesi yeterli olmayan ve ayıplı iş yapanların sektörden ayıklanmasına imkan veren bir sistem getirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Sanayi sektörünün aktörlerinin inşaat sektörüne kaymasını imalat sanayindeki üretim maliyetlerine bağlayan Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir ise, 1998’den bu yana sanayi üretiminin GSYH içindeki payının yüzde 25 olduğunu belirtirken, diğer ülkelerde olduğu gibi cari fiyatlar açısından bu oranın önemli oranda gerilediğini söylüyor. Sanayi üretiminde fiyatların Türkiye’de milli gelir artışlarına göre göreceli olarak daha fazla düşüş gösterdiğini belirten Özdebir, yurtdışından gelen denetimsiz ürünlerin yarattığı haksız rekabet ve sanayicinin üzerindeki yükler nedeniyle işletmelerin kar edememesinin bunda önemli bir payı olduğunu söylüyor.
Karsızlık sorununun sanayinin milli gelirdeki payını düşürdüğüne işaret eden Özdebir, sanayicilerin ar-ge, inovasyon, yeni yatırımlar, iş sağlığı ve güvenliği gibi konuların dışında farklı alanlarda değerlendirmeye çalıştıklarını söylüyor ve “İşletmelerin üzerinde bürokratik maliyetler var, istihdam üzerinde çok ciddi maliyetler var. İşçilere 100 lira net para verdiğiniz zaman bunun ABD’de işverene maliyeti 116 lira, Avrupa’da ortalama 130 lira, Türkiye’de 184 lira. İnsanlar ayakta durmak mecburiyetinde. Bu maliyetlerin altında ezilen sanayici dolayısıyla AVM gibi inşaat yatırımlarına yöneliyor” diyor.