Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ), birlikte iş yaptığı firmalar için hukuki süreçte, denetimde, bayındırlık sıkıntılarında, emlak vergisi, harç muafiyeti gibi birçok vergi muafiyetinde, denetimde kalkan görevi görüyor. Hürriyet gazetesinde yer alan habere göre TOKİ, kendisiyle iş yapan müteahhit ve şirketlere bayındırlık planlarından, emsal artışına, harçlardan denetime kadar birçok alanda avantaj sağlıyor.
2010’da emlak vergisi kanunda yapılan değişiklik TOKİ’nin arsa arazilerine emlak vergisi muafiyeti getirirken, bunun bazı büyük markalı projeler için 10 milyonlarca liralık avantaj getirdiğine dikkat çekiliyor. Arsanın şirkette olması halinde binde 15 tapu harcı, binde 6 da emlak vergisi ödemesi gerekirken; hasılat paylaşımında TOKİ ile yapılan sözleşme kapsamında TOKİ’nin bütün muafiyetlerinden yararlanıldığı ifade ediliyor. TOKİ ile hasılat paylaşımlı ortaklık içinde olan Torunlar GYO’nun Ali Sami Yen’deki projede 10 milyon liralık vergi ve harçtan muaf olduğu belirtiliyor.

TOKİ’nin getirdiği avantajlar
-TOKİ’nin avantajlarının ilk olarak hiçbir belediye danışmadan hazırlanan bayındırlık planlarıyla başlıyor.
-Özel sektör projeleri için açılan iptal davalarında 2 seneye yakın bekleme yapılırken TOKİ veya TOKİ iştiraki Emlak Konut’a bir inşaat projesiyle ilgili iptal davası açıldığında acil plan değişikliği yapılarak sürecin durması engellenebiliyor.
Özel sektör proje emsaline dokunamazken, TOKİ ve Emlak Konut bir inşaat projesi için verilen emsali 2-3 kat artırabiliyor.
– TOKİ projelerinde bayındırlık harcı, plan harcı gibi bedelleri ödenmiyor. Bu da TOKİ iştiraki olan firmalar için toplam inşaat maliyetinin yüzde 4’ü kadar avantaj sağlıyor.
– Özel sektör için yüzde 18 olan KDV oranı, TOKİ ya da Emlak Konut projelerinde 150 metrekareden ufak konutlar için yüzde 1 seviyesinde.
– TOKİ projeleri Yapı Denetim Kanunu’ndan muaf.